SEL and STEAM

Στο άρθρο μας αυτό θα αναφερθούμε στο συνδυασμό SEL και STEM. Προαπαιτούμενο θεωρείται η γνώση του τι είναι η συναισθηματική μάθηση (SEL). Για όσους δεν γνωρίζουν, ας επισκεφθούν την παρακάτω ιστοσελίδα προκειμένου αρχικά να γνωρίσουν τον όρο αυτόν και μετά ας συνεχίσουν την ανάγνωση του παρόντος άρθρου ώστε να μην έχει μεγάλη έκταση το άρθρο μας:

https://www.thepathway2success.com/25-ways-to-integrate-social-emotional-learning/

Όταν γράφαμε πριν μερικά χρόνια σε αυτό το ιστολόγιο για την ασύγχρονη και σύγχρονη εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση, είχαμε λοιδορηθεί από πολλούς «συναδέλφους εκπαιδευτικούς». Δεν πίστευαν  ότι είναι κομμάτι της δουλειάς μας. Οι αναρτήσεις μας υπάρχουν σε αυτό το ιστολόγιο και είναι μάρτυρας των γραφομένων μας. Οι δύσπιστοι μπορούν να ανατρέξουν και να τις μελετήσουν.

Από το 2007 έως το 2017 θήτευσα ως Δ/ντης στο 3^ο Εργαστηριακό Κέντρο Πειραιά κάποιες από τις χρονιές αυτές διοργανώσαμε πολλά σεμινάρια moodle που διδάσκαμε αφιλοκερδώς και δωρεάν για καθηγητές, δασκάλους και νηπιαγωγούς σε συνεργασία με τον ΠΛΥΝΕΤ Ηλείας. Είχαμε διαπιστώσει όμως τη μικρή και αποθαρρυντική συμμετοχή παρ’ ότι ακολουθούσε πιστοποίηση του υπουργείου.

Στο ιστολόγιο αυτό έχουμε παρουσιάσει από το 2017 λογισμικά, διαδικτυακά τεστ, πλατφόρμες για εξ αποστάσεως εκπαίδευση, πιλοτικά εκπαιδευτικά αντικείμενα και άλλα χρήσιμα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Είναι η μοναδική ιστοσελίδα στην Ελλάδα με ιδιαίτερα χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό για να βοηθήσει την κοινότητα των εκπαιδευτικών σε γνωριμία με καινοτομίες. Η προσπάθεια αυτή γίνεται αφιλοκερδώς. Όλα αυτά αναφέρονται για να δειχθεί πόσο μπροστά είναι η παρούσα ιστοσελίδα σε σχέση με το παρόν που βιώνουμε.

Δεν είναι λοιπόν μυστικό ότι η υπολογιστική σκέψη είναι μια από τις πιο δημοφιλής διαδικασίες σήμερα εν μέσω COVID-19 λόγω της εξ  αποστάσεως εκπαίδευσης παγκοσμίως.

Έλληνες εκπαιδευτικοί που δεν διέθεταν υπολογιστή, άλλοι που δεν ήξεραν πως  αυτός ανοίγει, κατάφεραν και έμαθαν σε ελάχιστο χρονικό διάστημα τα βασικά για τον χειρισμό του.

Ένας από τους άλλους τομείς της εκπαίδευσης που θα συναντήσουν οι εκπαιδευτικοί της χώρας μας στο προσεχές μέλλον είναι η συναισθηματική μάθηση (SEL=Social - Emotional Learning) μέσα από τις τάξεις STEM όταν θα δημιουργηθούν στην Ελλάδα… Θα πει κάποιος όνειρα θερινής νυκτός... εμείς τα γράφουμε για να υπάρχουν και η επιβεβαίωση είναι σίγουρο ότι έρχεται στο μέλλον.

Ίσως πιστεύετε ότι αυτή η σύνδεση SEL και STEM είναι πολύ μακριά ή δεν συνδέονται, στην πραγματικότητα όμως υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους η επιστήμη των υπολογιστών και η SEL σχετίζονται. Οι διδακτικές δεξιότητες όπως η δημιουργική επίλυση προβλημάτων και η επιμονή αν συγχωνευτούν ως στοιχεία μάθησης μπορεί να βοηθήσουν τους μαθητές να μάθουν δημιουργικά και συναισθηματικά για να δύνανται μελλοντικά να αντιμετωπίσουν σε τακτική βάση έναν κόσμο επιστημών και υπολογιστών. 

Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να συνδυάσουν SEL και STEM για να βοηθήσουν τους μαθητές να εξελιχθούν βρίσκοντας ολοκληρωμένες λύσεις στα προβλήματα που τίθενται.

Πολλάκις έχουμε αναφέρει στην παρούσα σελίδα ότι το STEM καλύπτει μερικά από τα πιο συναρπαστικούς και σημαντικούς εκπαιδευτικούς κλάδους (επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά) που τους ενσωματώνουμε στη διδασκαλία. Το SEL είναι μια προσέγγιση στη μάθηση που έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει εκπαιδευτικούς και μαθητές να επικεντρωθούν στη συναισθηματική ανάπτυξη. 

Η συναισθηματική μάθηση δίνει έμφαση στην πιο ήπια πλευρά της ανάπτυξης των μαθητών και όπως ήδη γνωρίζουμε, μεγάλο μέρος αυτής της εστίασης είναι στην οικοδόμηση σχέσεων, στην επικοινωνία συναισθημάτων και τη συνεργασία. 

Στις Ηνωμένες πολιτείες που είναι πρωτοπόρος σε αυτές τις καινοτομίες με εξαιρετικά μεγάλη χρηματοδότηση και βραβεία, συναντάμε εκπαιδευτικούς που βλέπουν το STEM και το SEL να είναι πάντα συμβατοί, καθώς και οι δύο μαζί παρέχουν στους μαθητές σημαντική ανάπτυξη.

Από τη μία πλευρά, οι εμπειρίες STEM βοηθούν τους μαθητές να αναπτύξουν κομβικές δεξιότητες και νοοτροπίες που χρειάζονται για να περιηγηθούν στα καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουν και κατά συνέπεια αργότερα στα επαγγελματικά τους καθήκοντα ως STEM Workers. Τους βοηθά να δουν ότι η υπομονή και η επιμονή είναι συχνά το κλειδί για την επίλυση δύσκολων προβλημάτων, καθώς οι αρχικές προσεγγίσεις τους μπορεί να μην λειτουργούν όπως ελπίζουν χωρίς τα χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν. 

Τι είναι η επιμονή; 

Μια σημαντική ικανότητα που συνδέεται με την συναισθηματική δύναμη. Οι μαθητές καταλαβαίνουν ότι όλοι αποτυγχάνουν μερικές φορές, αλλά μπορούμε να μάθουμε από τα λάθη μας και να καταλάβουμε πώς να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα, έτσι χτίζουν τον χαρακτήρα τους. 

Η ολοκλήρωση των καθηκόντων στη μεθοδολογία STEM βοηθά τους μαθητές να αποκτήσουν μεγάλη αυτοπεποίθηση, κάτι που είναι ζωτικής σημασίας στους STEM Workers. Η διαδικασία αυτή  θα βοηθήσει πολλούς σημερινούς μαθητές να επιδιώκουν ενδιαφέροντα στο STEM.

Το σύγχρονο εργατικό δυναμικό στις Ηνωμένες πολιτείες βασίζεται, σε μεγάλο βαθμό, στον τρόπο με τον οποίο οι εργαζόμενοι χρησιμοποιούν έναν συνδυασμό δεξιοτήτων και στρατηγικών STEM και SEL. Αυτό το γεγονός μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους εκπαιδευτικούς για να βοηθήσει τους μαθητές να αναπτύξουν ικανότητες και στους δύο αυτούς τομείς. Υπάρχουν μερικές απλές στρατηγικές που μπορούν οι εκπαιδευτικοί να χρησιμοποιήσουν για να φτάσουν σε αυτό το αποτέλεσμα την τάξη τους. Το πρώτο είναι να επικεντρωθούν στο να είναι διαμεσολαβητές της μάθησης και όχι αναγνώστες πληροφοριών. Αυτό θα δώσει στους μαθητές την ευκαιρία να είναι πιο δραστήριοι και να θέσουν σε εφαρμογή τις έννοιες STEM και SEL. Αυτό το έχουμε αναφέρει πολλάκις ότι ο εκπαιδευτικός είναι παρατηρητής. Απαιτούμενο είναι να επιβραβεύει και να ενθαρρύνει ο εκπαιδευτικός τις προσπάθειες των μαθητών παρέχοντας θετικές ενισχύσεις και τακτική ανατροφοδότηση – δίδοντας ευκαιρίες για καθοδήγηση συζητήσεων. Το δεύτερο η εργασία σε μικρές ομάδες μπορεί να βοηθήσει τους μαθητές να προωθήσουν τις σχετιζόμενες κομβικές δεξιότητες που έχουμε αναφέρει σε άλλο άρθρο μας σχετικό με το ATS 2020.